In basketbal worden statistieken bijgehouden, maar niet altijd op de juiste manier geïnterpreteerd. Als coach maak ik er veel gebruik van. Ik probeer om statistieken tempovrij te maken. Teams spelen op verschillende snelheden. In de Oostenrijkse competitie is er een groot verschil tussen de teams. Teams als Wels en Kapfenberg spelen vrij langzaam. Zij hebben gemiddeld 72 keer balbezit in een wedstrijd. Andere teams schroeven het tempo wat meer op en komen tot 75 (Oberwart) en 78 (Klosterneuburg) keren balbezit per wedstrijd.
Een fout die hier in de media wordt gemaakt, vooral SKY Sport Austria maakt zich er schuldig aan, is om het aantal punten tegen en het aantal punten dat een team scoort per wedstrijd te gebruiken om iets over de aanvallende en verdedigende kracht te zeggen. Maar een team dat tegen Wels speelt, zal minder vaak de kans hebben om te scoren, dan tegen Klosterneuburg. Gewoon omdat het tempo lager is, en daarmee forceer je een tegenstander ook vaak tot een lager tempo.
Een mooi voorbeeld om te illustreren dat er een verschil is, is te kijken naar 2 teams Kapfenberg en Klosterneuburg. Beiden krijgen (30 wedstrijden gespeeld) 75,7 punten tegen per wedstrijd. Kapfenberg heeft gemiddeld 73 keer balbezit in de wedstrijd (de tegenstander 72 keer), Klosterneuburg heeft 78 keer balbezit (tegenstander 77 keer). Deze 5 extra aanvallen van de tegenstander kunnen tussen de 0 en 15+ punten opleveren voor een tegenstander. Hierdoor zie je al dat Klosterneuburg veel beter verdedigt. Klosterneuburg krijgt 0,97 punten tegen per balbezit en Kapfenberg 1,04 punten tegen per balbezit. Zou Kapfenberg hetzelfde tempo spelen als Klosterneuburg dan zouden ze 80 punten tegen krijgen. En andersom, als Klosterneuburg het tempo van Kapfenberg ging spelen, dan zou Kl’burg 69 punten tegen krijgen. Maar volgens de media zijn het de best verdedigende teams van de competitie.
Dit is allemaal niet nieuw. De eerste keer dat ik erover las was al in het boek van Dean Smith, Multiple offense and defense, en dan nog de oude versie. Bij UNC hielden ze op de bank al bij wat en hoe er met balbezit gebeurde. Maar de laatste jaren is het wel meer gemeengoed geworden. Het is niet meer alleen voor cijfernerds die op een zolderkamertje druk bezig zijn om rijtjes en lijstjes te maken. De NBA heeft een aparte site waarbij voor teams en spelers individueel alle ‘advanced’ stats kunnen worden bekeken. Voor de goede orde kan je kiezen uit ‘traditional’ en ‘advanced’ om maar weer even het (nog steeds gehanteerde) onderscheid aan te geven.
Het is dus niet hetzelfde. En dat geldt voor veel meer statistieken. De volgende keer over rebounds per minuut, rebounding percentage en rebounds per balbezit. Hoe weet je of een team goed rebound?